Καισαριανής, μονή

Καισαριανής, μονή
Βυζαντινό μοναστήρι στους δυτικούς πρόποδες του Υμηττού, 6 χλμ. Α του κέντρου της Αθήνας. Από αρχαιολογικά ευρήματα προκύπτει ότι στην περιοχή υπήρχε οικισμός από τη νεολιθική εποχή. Σύμφωνα με διάφορες αρχαίες μαρτυρίες, στον χώρο αυτό, που διατηρεί ακόμη τη γραφικότητά του, υπήρχαν ιερά άλση, ιαματικές πηγές και τόποι λατρείας γυναικείων θεοτήτων. Αργότερα, περίπου κατά τον 8ο αι., στον ίδιο χώρο χτίστηκε ιερό αφιερωμένο στη Ρέα, στην Κυβέλη ή στη Δήμητρα, από το οποίο έχουν βρεθεί λατρευτικά αντικείμενα: ενεπίγραφα όστρακα αγγείων (8ος αι. π.Χ.), αναθηματικοί κιονίσκοι, το μαρμάρινο ανάγλυφο με την καθισμένη θεά, σήμερα εντοιχισμένο επάνω από την κρήνη, και η αρχαϊκή κεφαλή κριού, που χρησίμευε ως κρουνός. Ιερό χαρακτήρα είχαν και οι πηγές της περιοχής. Η αρχαία Κύλλου Πήρα, που ταυτίστηκε με τη σημερινή πηγή Καλοπούλα (στη μέση του δρόμου μεταξύ της μ.Κ. και της μονής Aστερίου), εξασφάλιζε στις γυναίκες γονιμότητα και ευτεκνία. Ανάλογες ιαματικές ιδιότητες είχε και η πηγή που βρίσκεται στον σημερινό ναΐσκο της Ανάληψης, 200 μ. ΝΑ της μονής. Τη μεσαιωνική παράδοση για το θαυματουργό νερό της πηγής αυτής απηχεί το διήγημα του Παπαδιαμάντη Το θαύμα της Καισαριανής. Κατά τον 5o ή τον 6o αι. τη θέση του αρχαίου ιερού κατέλαβε παλαιοχριστιανικός ναός, από τον οποίο προέρχονται τα αρχιτεκτονικά μέλη που βρίσκονται σήμερα εντοιχισμένα στον βυζαντινό ναό. Η μ.Κ. ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου ή στις αρχές του 12ου αι. Ο ναός της (Εισόδια της Θεοτόκου), ένα από τα κομψότερα βυζαντινά μνημεία της Αττικής, ανήκει στον εγγεγραμμένο σταυροειδή τύπο και είναι χτισμένος, κατά τη βυζαντινή τεχνική, με λαξευμένους πωρόλιθους που περιβάλλονται από τούβλα (ισοδομική πλινθοπερίβλητη τοιχοδομία). Ο νάρθηκας με τον χαμηλό τρούλο προστέθηκε τον 17o αι. Μεταγενέστερο, επίσης, κτίσμα είναι ο προσαρτημένος δεξιά ναΐσκος με το μικρό καμπαναριό στην πρόσοψη. Στη δυτική πλευρά της μονής εκτείνονται η τραπεζαρία και το μαγειρείο και στη νότια δύο σειρές κελιών. Στη νοτιοανατολική γωνία βρίσκεται αρχαίο κτίσμα που χρησίμευε ίσως ως λουτρώνας, παρεκκλήσιο ή ελαιοτριβείο. Το εσωτερικό του κυρίως ναού καλύπτεται με τοιχογραφίες άριστης τέχνης, της Κρητικής σχολής (16ος αι.). Ο νάρθηκας τοιχογραφήθηκε το 1682 από τον Ιωάννη Ύπατο Πελοποννήσιο με δαπάνη του Αθηναίου ευπατρίδη Μπενιζέλου, όπως πληροφορεί η επιγραφή που βρίσκεται πάνω από την είσοδο. Από την ιστορία της μονής ελάχιστα είναι γνωστά. Το 1678 ανακηρύχθηκε σταυροπήγιο. Στην Επανάσταση του 1821 εγκαταλείφθηκε και η βιβλιοθήκη της μεταφέρθηκε για ασφάλεια στη Σαλαμίνα, στη μονή της Φανερωμένης, όπου όμως κάηκε. Επί Όθωνα λειτούργησε ως γυναικεία μονή και αργότερα κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο. Η ονομασία της μονής, η οποία μαρτυρείται ήδη από το 1209, δεν είναι γνωστό πώς προέκυψε. Πιθανολογείται ότι συσχετίστηκε είτε με κάποια έπαυλη του Ιουλίου Καίσαρα, που ίσως υπήρχε εκεί, είτε με κάποιον μοναχό Καισάριο, υποτιθέμενο κτήτορα της μονής, είτε τέλος με εικόνα της Παναγίας που πιθανώς προερχόταν από την Καισάρεια. Τοιχογραφία του ναού της μονής Καισαριανής. Ο ναός της μονής της Καισαριανής, που ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου ή στις αρχές του 12ου αι., είναι ένα από τα κομψότερα βυζαντινά μνημεία της Αττικής.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • Αγίου Ιωάννη, μονή — Ονομασία πέντε μοναστηριών. 1. Γυναικείο μοναστήρι στις δυτικές πλαγιές του Υμηττού, στον οικισμό Καρέα. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού. O χρόνος ίδρυσής του δεν είναι γνωστός. Η χρονολογία 1575, σε επιγραφή, ανάγεται …   Dictionary of Greek

  • Αστερίου, μονή — Βυζαντινό μοναστήρι, χτισμένο στη δυτική πλαγιά του Υμηττού, περίπου 3 χλμ. Β της μονής Καισαριανής. Η ονομασία του προέρχεται ίσως από κάποιον μοναχό Αστέριο ή από τον όσιο Λουκά τον Στειριώτη ή –κατά παρετυμολογία– Αστεριώτη, που μόνασε πιθανώς …   Dictionary of Greek

  • Πεντέλη ή Πεντελικό — Βουνό της Αττικής, το δεύτερο σε ύψος (1.107 μ.) μετά την Πάρνηθα (1.410 μ.), στα ΒΔ του λεκανοπεδίου των Αθηνών, το οποίο και περικλείει μαζί με το Αιγάλεω, την Πάρνηθα και τον Υμηττό. Ουσιαστικό στοιχείο του απαράμιλλου αττικού τοπίου, η Π.… …   Dictionary of Greek

  • Βυζαντινή αυτοκρατορία — I Β.α., ή αλλιώς Μεταγενέστερο Ρωμαϊκό ή Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, αποκαλείται συμβατικά το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Πρωτεύουσα του τμήματος αυτού, που μετά την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους συνέχισε περίπου για έντεκα… …   Dictionary of Greek

  • Αθήνα — Πρωτεύουσα της Ελλάδας, από τις 18 Σεπτεμβρίου 1834, και του νομού Αττικής, το μεγαλύτερο πνευματικό, βιομηχανικό και οικονομικόεπιχειρησιακό κέντρο της χώρας. Βρίσκεται σε Β πλάτος 37° 58’ 20,1’’ και μήκος 23° 42’ 58,815’’ Α του Γκρίνουιτς. Στην …   Dictionary of Greek

  • Αγία Τριάδα — I Ο όρος σημαίνει ένα από τα κυριότερα δόγματατης χριστιανικής πίστης, γνωστόως το τριαδικό δόγμα.Αποτελεί το κεφάλαιον της πίστεως, τη βάση και το θεμέλιο της διδασκαλίας περί της απολύτρωσης και σωτηρίας του ανθρώπου. Εκφράζει την πίστη σε έναν …   Dictionary of Greek

  • Монастырь Кесариани — Монастырь в Кесариани …   Википедия

  • Βασίλειος ο Μέγας — (Καισάρεια 330; – 379). Πατέρας, οικουμενικός διδάσκαλος και άγιος της Εκκλησίας. Γόνος ευγενούς οικογένειας, γνωστής για την ευσέβεια και την προσφορά της στην εκκλησία πολλών θεολόγων και εκκλησιαστικών ανδρών, έγινε επίσκοπος Καισαρείας και… …   Dictionary of Greek

  • Καισαριανή — Πόλη (υψόμ. 130 μ., 26.323 κάτ.) του νομού Αττικής. Ανήκει στο πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας, σε απόσταση περίπου 3 χλμ. ΝΑ του κέντρου της Αθήνας. Αποτελεί τον ομώνυμο δήμο της νομαρχίας Αθηνών. Τον πυρήνα του οικισμού αποτέλεσαν οι… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”